In de industrie is het optimaliseren van watergebruik belangrijker dan ooit. Bedrijven streven naar circulair watergebruik, waarbij verspilling tot een minimum wordt beperkt.
Een belangrijk onderdeel hiervan is Cleaning in Place (CIP): een reinigingsmethode die apparatuur schoonmaakt zonder demontage én met minimaal waterverbruik.
In dit artikel ontdek je wat een CIP is, welke varianten er bestaan en hoe het bijdraagt aan een efficiënter productieproces.
Wat is Cleaning in Place (CIP)?
Cleaning in Place is een geïntegreerd reinigingssysteem voor industriële apparatuur. Het wordt toegepast na een productiecyclus of bij verandering van productsamenstelling om het systeem terug te brengen naar een volledig gereinigde toestand.
Ook bij een continu productieproces, zoals in de waterbehandeling, wordt CIP zowel preventief als correctief gebruikt om vervuiling te verwijderen en de productie draaiende te houden over lange termijnen.
Voordelen van CIP ten opzichte van traditionele reiniging:
- Geen demontage van apparatuur nodig
 - Kortere productiestilstand
 - Minder water- en chemicaliënverbruik
 - Mogelijkheid tot automatisering
 
Hoe verloopt een CIP-reiningsproces?
We overlopen in de infographic hieronder welke stappen een CIP-reiningsproces doorloopt. Alle stappen zijn berekend op minimaal water- en chemicaliënverbruik.
Hoe wordt een Cleaning in Place-systeem geïnstalleerd?
De installatie van een CIP-systeem begint met een grondige evaluatie van de bestaande apparatuur en de specifieke reinigingseisen. Op basis van deze analyse wordt een ontwerp op maat gemaakt, waarin onder andere tanks voor reinigingsoplossingen, pompen en sensoren worden geïntegreerd om het proces nauwkeurig te kunnen monitoren en aansturen.
In de meeste gevallen wordt dit al in de ontwerpfase van de waterbehandelingsinstallatie opgenomen, zodat beide systemen naadloos op elkaar afgestemd zijn.
Vervolgens wordt het CIP-systeem tijdens de bouw of bij een aanpassing aan de installatie volledig geïntegreerd, waardoor het direct operationeel is en optimaal presteert binnen het productieproces.

Mobiele versus vaste CIP-installaties
De keuze voor een mobiele of vaste CIP-installatie hangt af van de reinigingsfrequentie, beschikbare ruimte en complexiteit van de installatie.
Mobiele CIP
Bij installaties waar slechts op beperkte frequentie een reiniging nodig is, kan worden gekozen voor aansluitpunten op de waterbehandelingsinstallatie zonder vaste CIP. Wanneer reiniging vereist is, wordt dan een mobiele CIP-skid aangesloten.
Dit heeft als voordeel dat er geen permanente inbeslagname van ruimte bij de klant plaatsvindt. Een nadeel is echter dat er geen automatische reiniging mogelijk is, waardoor handmatige interventie tijdig moet worden gepland. Daarnaast zijn er telkens flexibele slangen en handmatige koppelingen nodig tussen de skid en de installatie.
Vaste CIP
Voor grote installaties is een vaste, geïntegreerde CIP vaak praktischer, aangezien deze permanent verbonden is met de verschillende waterbehandelingstoestellen. Dit systeem is sneller inzetbaar voor specifieke reinigingen, maar neemt wel permanent ruimte in bij de klant.
De voordelen van Cleaning in Place bij waterbehandeling
CIP biedt tal van voordelen, zowel op het gebied van operationele kostenbesparing als van kwaliteitsnormen.
- Betere kwaliteit: consistente hygiëne en stabiele systeemperformantie
 - Lagere kosten: minder operationele werkdruk
 - Hogere beschikbaarheid van de installatie: preventief onderhoud voorkomt stilstand
 - Veiligheid: minder blootstelling van operators aan chemicaliën bij automatische CIP’s
 - Tijdswinst: reinigen buiten productie-uren mogelijk
 - Duurzaamheid: efficiënter gebruik van water en grondstoffen, naleving van milieunormen.
 

Top Bronnen
Ekopak installeerde bij de Belgische drankenproducent Top Bronnen een waterbehandelingsinstallatie, voorzien van een CCRO, RO en CIP. Meer info vind je terug in onze klantencase over Top Bronnen.
Welke soorten CIP-systemen zijn er?
Afhankelijk van de reinigingsfrequentie, personeelscapaciteit en veiligheid zijn er bij CIP drie hoofdvarianten:
Manueel
- Operator voert elke CIP-fase (opwarming, dosering, circulatie, weekfase en spoeling) zelf uit
 - Hoeveelheid water en reinigingsmiddel wordt handmatig berekend
 - Flexibele slangen of kranen worden handmatig ingesteld
 - Arbeidsintensief en foutgevoeliger
 
Semi-automatisch
- Vaste leidingen met kleppen voorzien van positioneringsfeedback
 - Software ondersteunt de operator bij het correct instellen van kleppen
 - Minder kans op fouten en geen direct contact met chemicaliën
 
Volledig automatisch
- Vaste leidingen, geautomatiseerde kleppen, meet- en doseertechniek
 - Geen operator ter plaatse nodig, enkel het aanvullen van chemicaliën en het vervangen van filterelementen moet op regelmatige basis handmatig gebeuren
 - Minimale stilstand en verbruik dankzij nauwkeurige meet- en doseersystemen
 
Ekopak ontwikkelde zeer specifieke algoritmes die voorspellen wanneer een CIP nodig is op een installatie. Dit maakt het mogelijk om onderhoud tijdig en efficiënt te laten plaatsvinden en productie-uitval bij de klant tot een minimum te beperken.
Interesse in een CIP-systeem?
Wilt u een CIP-systeem integreren in uw industriële proces? Aarzel niet om contact met ons op te nemen.
